Nợ xấu có thể ảnh hưởng lớn đến khả năng vay vốn và các giao dịch tài chính của bạn. Tuy nhiên, việc không biết mình có đang vướng phải hay không còn đáng lo hơn. May mắn là, bạn hoàn toàn có thể kiểm tra nợ xấu bằng CMND hoặc CCCD một cách miễn phí và nhanh chóng. Bài viết này sẽ hướng dẫn chi tiết 3 cách đơn giản nhất để bạn nắm rõ tình trạng tín dụng cá nhân, từ đó chủ động hơn trong việc quản lý tài chính của mình.
Nợ xấu là gì?
Nói một cách đơn giản, nợ xấu là những khoản nợ mà bạn đã vay nhưng không thể trả nợ đúng hạn như đã cam kết trong hợp đồng tín dụng (thường là nợ quá hạn thanh toán trên 90 ngày). Khi đó, tên của bạn sẽ bị ghi nhận trên hệ thống của Trung tâm Thông tin Tín dụng Quốc gia Việt Nam (CIC).
Việc này giống như một “vết sẹo” trong hồ sơ tài chính của bạn, gây ra nhiều khó khăn cho các giao dịch trong tương lai, đặc biệt là khi bạn cần vay vốn ngân hàng hay mở thẻ tín dụng.
Nguyên nhân khiến phát sinh nợ xấu
Không phải lúc nào nợ xấu cũng xuất phát từ việc cố tình không trả nợ. Có rất nhiều lý do khách quan và chủ quan có thể đẩy bạn vào tình thế này:
- Khó khăn tài chính đột xuất: Mất việc, kinh doanh thua lỗ, hoặc chi phí y tế bất ngờ có thể làm đảo lộn kế hoạch trả nợ của bạn.
- Sơ suất hoặc quên thanh toán: Đôi khi vì quá bận rộn, bạn có thể quên mất ngày thanh toán khoản vay tiêu dùng hoặc thẻ tín dụng, dẫn đến nợ quá hạn.
- Thiếu kiến thức quản lý tài chính: Chi tiêu vượt quá khả năng chi trả, vay nhiều nơi cùng lúc cũng là nguyên nhân phổ biến.
- Bị lợi dụng thông tin cá nhân: Kẻ gian có thể sử dụng CMND/CCCD của bạn để đăng ký các khoản vay mà bạn không hề hay biết. Đây là lý do quan trọng vì sao bạn nên chủ động kiểm tra thông tin tín dụng của mình.
Tại sao phải kiểm tra nợ xấu?
Việc chủ động kiểm tra nợ xấu định kỳ mang lại rất nhiều lợi ích thiết thực, giúp bạn làm chủ tình hình tài chính của mình:
- Biết rõ “sức khỏe” tài chính: Giống như khám sức khỏe định kỳ, việc này giúp bạn biết được điểm tín dụng của mình đang ở mức nào.
- Chuẩn bị tốt cho các khoản vay tương lai: Nếu có kế hoạch mua nhà, mua xe hay vay vốn kinh doanh, việc kiểm tra trước sẽ giúp bạn biết mình có đủ điều kiện hay không và cần làm gì để cải thiện.
- Phát hiện gian lận: Kịp thời phát hiện các khoản vay bất thường được đăng ký bằng thông tin cá nhân của bạn.
- Lên kế hoạch trả nợ: Nếu không may có nợ xấu, bạn sẽ biết chính xác mình nợ ở đâu, bao nhiêu để lên kế hoạch thanh toán và bắt đầu hành trình cải thiện lịch sử tín dụng.
3 Cách kiểm tra nợ xấu bằng CMND/CCCD
Hiện tại, bạn có thể kiểm tra nợ xấu bằng CMND hoặc CCCD hoàn toàn miễn phí qua 3 kênh chính thức của Trung tâm Thông tin Tín dụng Quốc gia (CIC). Cả ba cách đều an toàn, bảo mật và cho kết quả chính xác.
Cách 1 – Kiểm tra nợ xấu qua website CIC (cic.gov.vn)
Đây là phương pháp phổ biến và toàn diện nhất, có thể thực hiện trên cả máy tính và điện thoại di động.
Các bước thực hiện chi tiết:
- Bước 1: Truy cập vào trang web chính thức của CIC tại địa chỉ: https://cic.gov.vn/
- Bước 2: Nhìn vào góc trên bên phải màn hình, chọn mục “Đăng ký”. Bạn cần điền đầy đủ và chính xác các thông tin cá nhân được yêu cầu (họ tên, ngày sinh, số CMND/CCCD, số điện thoại…). Các mục có dấu
*là bắt buộc. - Bước 3: Sau khi hoàn tất thông tin, hệ thống sẽ gửi một mã OTP về số điện thoại bạn đã đăng ký. Hãy nhập mã này để xác thực.
- Bước 4: Chờ hệ thống CIC xác thực thông tin. Quá trình này có thể mất từ 1 đến 3 ngày làm việc (không tính thứ Bảy, Chủ nhật và ngày lễ). Nhân viên CIC có thể gọi điện cho bạn để xác minh một vài thông tin nếu cần.
- Bước 5: Khi tài khoản được duyệt, bạn sẽ nhận được thông báo qua email.
- Bước 6: Đăng nhập lại vào website CIC, vào mục “Khai thác báo cáo” để xem chi tiết báo cáo tín dụng của mình.
Báo cáo sẽ cung cấp đầy đủ thông tin về điểm tín dụng, chi tiết các khoản nợ (nếu có), nhóm nợ, và tình trạng thanh toán.
Cách 2 – Kiểm tra qua ứng dụng CIC Credit Connect
Nếu bạn muốn một giải pháp tiện lợi hơn, có thể kiểm tra mọi lúc mọi nơi ngay trên điện thoại, ứng dụng CIC Credit Connect là lựa chọn hoàn hảo.
Các bước tải và sử dụng:
- Bước 1: Tải ứng dụng có tên “CIC Credit Connect” từ App Store (cho iPhone) hoặc Google Play (cho điện thoại Android).
- Bước 2: Mở ứng dụng và chọn “Đăng ký” nếu bạn chưa có tài khoản trên hệ thống CIC.
- Bước 3: Cung cấp thông tin cá nhân theo yêu cầu, bao gồm ảnh chụp 2 mặt CMND/CCCD.
- Bước 4: Thực hiện xác thực danh tính trực tuyến (eKYC) bằng cách làm theo hướng dẫn nhận diện khuôn mặt trên ứng dụng.
- Bước 5: Tương tự như cách đăng ký trên website, bạn cần chờ từ 1-3 ngày để CIC duyệt tài khoản.
- Bước 6: Sau khi đăng nhập thành công, bạn có thể vào mục “Báo cáo tín dụng” để xem thông tin nợ xấu của mình.
Một lưu ý quan trọng là nếu bạn bị xếp vào nợ nhóm 2 trở lên, khả năng được duyệt các gói vay từ đối tác hiển thị trên ứng dụng này sẽ rất thấp.
Cách 3 – Kiểm tra trực tiếp tại ngân hàng/tổ chức tín dụng
Phương pháp này phù hợp nhất khi bạn đang có ý định làm hồ sơ vay vốn hoặc mở thẻ tín dụng tại một ngân hàng cụ thể và muốn được tư vấn trực tiếp.
Quy trình thực hiện:
- Chuẩn bị giấy tờ: Bạn cần mang theo CMND/CCCD gốc.
- Đến chi nhánh ngân hàng: Tới chi nhánh ngân hàng hoặc công ty tài chính gần nhất.
- Yêu cầu kiểm tra: Gặp nhân viên tín dụng và đề nghị được hỗ trợ kiểm tra lịch sử tín dụng (check CIC).
- Nhận kết quả: Nhân viên sẽ kiểm tra trên hệ thống và thông báo kết quả cho bạn.
Cách này giúp bạn nhận được thông tin chính xác và có thể hỏi đáp trực tiếp các thắc mắc. Tuy nhiên, bạn sẽ tốn thời gian di chuyển và chờ đợi.
Nợ xấu ảnh hưởng gì đến tài chính cá nhân?
Nhiều người thường xem nhẹ việc có một khoản nợ quá hạn, nhưng hậu quả của nó thực sự nghiêm trọng và kéo dài, ảnh hưởng trực tiếp đến cuộc sống và các kế hoạch tương lai của bạn.
Không thể vay vốn mới
Đây là ảnh hưởng trực tiếp và rõ ràng nhất. Khi bạn có tên trong danh sách nợ xấu của CIC, hầu hết các ngân hàng và công ty tài chính uy tín sẽ từ chối hồ sơ vay của bạn. Kế hoạch mua nhà, mua xe, hay vay vốn kinh doanh đều có thể bị đình trệ.
Không mở được thẻ tín dụng
Thẻ tín dụng là một công cụ tài chính linh hoạt, giúp bạn chi tiêu trước, trả tiền sau và tận hưởng nhiều ưu đãi. Tuy nhiên, các ngân hàng sẽ không cấp thẻ cho những khách hàng có lịch sử tín dụng không tốt.
Ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh
Nếu bạn là chủ doanh nghiệp, nợ xấu cá nhân cũng có thể ảnh hưởng tiêu cực đến uy tín tín dụng của công ty. Việc tiếp cận các nguồn vốn vay ưu đãi để mở rộng kinh doanh sẽ trở nên khó khăn hơn rất nhiều.
Rủi ro bị hạn chế xuất cảnh
Đây là một rủi ro ít người biết đến. Theo quy định, nếu bạn có nghĩa vụ tài chính chưa hoàn thành (nợ xấu nghiêm trọng), bên cho vay có quyền đề nghị cơ quan chức năng tạm hoãn xuất cảnh của bạn. Việc nợ xấu có đi nước ngoài được không phụ thuộc rất nhiều vào mức độ nghiêm trọng và quyết định của cơ quan thẩm quyền.
Cách xóa nợ xấu và cải thiện điểm tín dụng
Một khi đã bị ghi nhận nợ xấu, bạn không thể “xóa” nó ngay lập tức. Quá trình này đòi hỏi thời gian và sự kiên trì.
Quy định về xóa nợ xấu theo pháp luật
Theo Thông tư 31/2024/TT-NHNN của Ngân hàng Nhà nước, lịch sử nợ xấu của bạn sẽ được CIC lưu trữ và cung cấp cho các tổ chức tín dụng trong thời gian tối đa 5 năm, kể từ ngày bạn đã thanh toán đầy đủ cả gốc lẫn lãi cho khoản nợ đó.
Quan trọng: Không có bất kỳ dịch vụ hay cá nhân nào có thể xóa nợ xấu cho bạn trước thời hạn này. Mọi lời quảng cáo “xóa nợ xấu nhanh” đều là lừa đảo. Cách duy nhất là bạn phải chủ động trả hết nợ.
Lộ trình cải thiện điểm tín dụng
Ngay cả khi phải chờ 5 năm để lịch sử được xóa hoàn toàn, bạn vẫn có thể cải thiện điểm tín dụng của mình ngay từ hôm nay bằng cách:
- Thanh toán hết nợ: Đây là bước đầu tiên và bắt buộc. Liên hệ với bên cho vay để biết chính xác số tiền cần trả và hoàn thành nghĩa vụ.
- Thanh toán đúng hạn mọi khoản vay khác: Luôn trả nợ đúng hạn cho bất kỳ khoản vay nào bạn đang có.
- Quản lý chi tiêu thẻ tín dụng: Nếu có thẻ tín dụng, hãy cố gắng không chi tiêu quá 50% hạn mức và luôn thanh toán dư nợ đúng hạn.
- Tránh vay hộ người khác: Đứng tên vay giúp người khác mang lại rủi ro rất lớn cho lịch sử tín dụng của bạn.
Thời gian để lịch sử tín dụng được phục hồi
- Cập nhật trạng thái: Sau khi bạn tất toán khoản nợ xấu, CIC sẽ cập nhật trạng thái “Đã thanh toán” trong khoảng 30-60 ngày.
- Phục hồi hoàn toàn: Như đã nói, bạn cần chờ 5 năm kể từ ngày tất toán để thông tin này không còn hiển thị trên báo cáo tín dụng của bạn nữa.
Trong 5 năm đó, nếu bạn duy trì thói quen tài chính tốt, điểm tín dụng của bạn sẽ dần được cải thiện, và cơ hội được duyệt vay cho các khoản nhỏ có thể sẽ quay trở lại.
Kết Luận
Kiểm tra nợ xấu bằng CMND/CCCD là một kỹ năng tài chính cơ bản mà bất kỳ ai cũng nên biết. Việc này không chỉ giúp bạn nắm bắt tình hình tín dụng của bản thân mà còn là bước quan trọng để bảo vệ thông tin cá nhân và xây dựng một tương lai tài chính vững chắc. Bằng cách sử dụng website hoặc ứng dụng của CIC, bạn có thể thực hiện việc này một cách dễ dàng, miễn phí và an toàn.
Hãy nhớ rằng, một lịch sử tín dụng trong sạch chính là chìa khóa mở ra nhiều cơ hội. Nếu bạn cần thêm thông tin và các giải pháp tài chính an toàn, hãy truy cập appvaytien.com.vn để được tư vấn và hỗ trợ.
